BF
Follas Novas Rosalía de Castro
"Negra sombra"
Cando penso que te fuches,
Negra sombra que m'asombras,
Ô pe d'os meus cabezales
Tornas facéndome mofa.
Cando maino qu'ês ida
N'o mesmo sol te m'amostras,
Y eres a estrela que brila,
Y eres o vento que zóa.
Si cantan, ês tí que cantas,
Si choran, ês tí que choras,
Y-ês o marmurio d'o rio
Y-ês a noite y ês a aurora.
En todo estás e ti ês todo,
Pra min y en min mesma moras,
Nin m'abandonarás nunca,
Sombra que sempre m'asombras.
Rosalía de Castro
Follas Novas Rosalía de Castro
TRISTES RECORDOS
Un-ha tarde alá en Castilla
Brilaba o sol cal decote
N'aqueles desertos brila.
Craro, ardoroso e insolente,
Con perdon d'él, pois n'è modo
Aquel de queima-l-a xente,
E secar con tales brios
A probe inxeliña pranta,
A fonte, os sedentos rios.
Un-ha tarde, ¡ou que tristeza
M'acometeu tan traidora,
Vendom'en tal aspereza!
¡A donde vin a parar!
Pensaba mirand'o ceo
Par'a terra non mirar.
Por qu'o ceo era, eso si,
Un mais ou menos azul,
Com'o que temos aqui.
Mentras que'a terra ¡bon Dios!..
Señor, ¿posibre será
Que aquela á fixeses vos?
Mais ¿por qu'estrañarme tal
S'as cousas que vos facés
Jamas as facedes mal?
Fixestes tan tristes llanos,
Mais fixecheos, Dios cremente,
Soyo para os castellanos.
¡Ay! cada pomba ô seu niño,
Cada conexo ô seu tobo,
Cada yalma ô seu cariño.
Aquesto m'eu repetia
N'aquela tarde,recordo
De negra malencolía.
E namentras, contempraba
D'a igual, extensa llanura
A terra que branqueaba.
D'o largo pinar cansado
A negra mancha sin término,
D'o puebro ó color queimado.
Y antr'o chan y o firmamento
As nubes de denso polvo,
Qu'iba levantand'ó vento.
D'o deserto fiel imaxe,
C'o mesmo alento de brasa,
C'o mesmo ardente coraxe!
Ô lonxe o mular pasaba,
Viña á tourada mais preto,
A ovella enferma balaba.
E n'o a queimado espiño
Fuindo d'o sol ardente
Pousabase o paxariño.
¡Dios mio, que ansia cativa!
Pesaba en min á tristeza
Cal se m'enterrasen viva.
Lembranzas d'a terra hermosa,
Calmá c'a vosa frescura
As penas d'alma chorosa.
Por qu'ese sedento rio
Envolto en malinas brétemas,
Dá callentura, dá frio.
De pronto oin un cantar,
Cantar que me conmoveu
Hastra facerme acorar.
Era á gallega canzon,
Era ó alalá!... que fixo
Bater o meu corazon.
Con un estraño bater
Doce, com'o ben amar,
Fero, com'o padecer.
De polvo e sudor cubertos
C'a fouce ô lombo, corrian
Por aquês campos desertos,
Un fato de segadores...
¡Y eran eles, eran eles,
Os meigos d'os cantadores!
¡Adios, pinares queimados!
¡Adios, abrasadas terras
E cómaros desolados!
Pechei os ollos e vin...
Vin fontes, prados e veigas
Tendidos ò pé de min.
Mais cand'á abrilos tornei,
Morrendo de soidades,
Toda á chorar me matéi.
E non parei de chorar
Nunc'hastra que de Castela
Ouveronme de levar.
Levaronme para n'ela
Non me teren qu' enterrar.
Rosalía de Castro
Cantares Gallegos Rosalía de Castro
1-II
Así mo pediron
na veira do mar,
ó pé das ondiñas
que veñen e van.
Así mo pediron
na beira do río
que corre antre as herbas
do campo frorido.
Cantaban os grilos,
os galos cantaban,
o vento antre as follas
runxindo pasaba.
Campaban os prados,
manaban as fontes
antre herbas e viñas,
figueiras e robres.
Tocaban as gaitas.
Ó son das pandeiras,
bailaban os mozos
cas mozas modestas.
¡Que cofias tan brancas!
¡Que panos con freco!
¡Que dengues de grana!
¡Que sintas! ¡Que adresos!
¡Que ricos mandiles!
¡Que verdes refaixos!
¡Que feitos xustillos
de cor colorado!
Tan vivos colores
a vista trubaban;
de velos tan váreos
o sol se folgaba.
ç
De velos bulindo
por montes e veigas,
coidou que eran rosas
garridas e frescas.
Rosalía de Castro
15
15
Adiós, ríos; adios, fontes;
adios, regatos pequenos;
adios, vista dos meus ollos:
non sei cando nos veremos.
Miña terra, miña terra,
terra donde me eu criei,
hortiña que quero tanto,
figueiriñas que prantei,
prados, ríos, arboredas,
pinares que move o vento,
paxariños piadores,
casiña do meu contento,
muíño dos castañares,
noites craras de luar,
campaniñas trimbadoras,
da igrexiña do lugar,
amoriñas das silveiras
que eu lle daba ó meu amor,
camiñiños antre o millo,
¡adios, para sempre adios!
¡Adios groria! ¡Adios contento!
¡Deixo a casa onde nacín,
deixo a aldea que conozo
por un mundo que non vin!
Deixo amigos por estraños,
deixo a veiga polo mar,
deixo, en fin, canto ben quero...
¡Quen pudera non deixar!...
.........................................
Mais son probe e, ¡mal pecado!,
a miña terra n'é miña,
que hastra lle dan de prestado
a beira por que camiña
ó que naceu desdichado.
Téñovos, pois, que deixar,
hortiña que tanto amei,
fogueiriña do meu lar,
arboriños que prantei,
fontiña do cabañar.
Adios, adios, que me vou,
herbiñas do camposanto,
donde meu pai se enterrou,
herbiñas que biquei tanto,
terriña que nos criou.
Adios Virxe da Asunción,
branca como un serafín;
lévovos no corazón:
Pedídelle a Dios por min,
miña Virxe da Asunción.
Xa se oien lonxe, moi lonxe,
as campanas do Pomar;
para min, ¡ai!, coitadiño,
nunca máis han de tocar.
Xa se oien lonxe, máis lonxe
Cada balada é un dolor;
voume soio, sin arrimo...
¡Miña terra, ¡adios!, ¡adios!
¡Adios tamén, queridiña!...
¡Adios por sempre quizais!...
Dígoche este adios chorando
desde a beiriña do mar.
Non me olvides, queridiña,
si morro de soidás...
tantas légoas mar adentro...
¡Miña casiña!,¡meu lar!
Rosalía de Castro
Cantares Gallegos Rosalía de Castro